12 February, 2023
बच्चाहरुको अगाडीको दाँत ६ देखि ७ र पछाडीको दाँत ९ देखि १२ वर्षसम्म निस्किसक्नुपर्छ। केही कारणले दाँत समयमा निस्किएन भने दाँत अर्को ठाँउबाट निस्किन्छ। त्यो समयमा दाह्रा आउने हुन्छ। कहिलेकाही दाँत चाडो निकालेमापनि दाह्रा आउने हुनसक्छ।
दाह्रा आएको भन्ने अभिभावकलाई पछी मात्रै थाहा हुन्छ। त्यस्तो बेलामा पुरानो रहेको दाँत निकाल्नुपर्छ। समयमै थाहा भयो भने दाह्राले पुरानै ठाउ लिनसक्छ। अलि ढिलो थाहा भयो भने तार बाधेर मिलाउनुपर्छ।
दाह्रा आइसकेपछि उनीहरुको अनुहारपनि नराम्रो देखिन्छ भने हास्दा समेत समस्या हुन्छ। दाँतमा फोहोरहरु जम्मा हुने, गिजा सुन्निने र दाँतमा किरा लाग्ने हुन्छ। त्यसैले बच्चाले सबै दाँत फेरेपछि दाह्रा आएको दाँतलाई मिलाउनुपर्छ।
दाह्रालाई निकालेर सकेसम्म फाल्नु हुदैन। सकेसम्म तार बाधेर मिलाउने हो। दाह्रा आउन नदिनको लागि दाँत आउने समय ख्याल गर्नुपर्छ। चाडो भन्दा चाडो दाँत निकाल्न भएन र दाँत हल्लाउनलाई बच्चाहरुलाई प्रोत्साहन गर्नपर्छ। अगाडीको दाँत ६/७ वर्षसम्म निस्काएन भने दाह्रा आउने संभावना हुन्छ।
अर्को कुरा बच्चाको दाँतमा किरा लाग्यो भन्दैमा निकालेर फाल्नु हुदैन। दाँत भर्ने अरु उपाय लगाएर उपचार गर्नुपर्छ। जसले गर्दा दाह्रा आउने समस्या समाधान हुन्छ।
दन्त चिकित्सक
डा. प्रमिला अधिकारी
समाज डेन्टल हस्पिटल (पेप्सीकोला शाखा)